Sürdürülebilir Kentleşmenin Örnekleri: NEOM ve The Line

28 Mart 2023

Sanayi Devrimi’nden sonra kentler verimli topraklarda, ana kavşaklarda ve merkezlerde hızla büyüdü. Kentlerdeki bu hızlı büyüme de beraberinde metropolleri getirdi. Bu metropoller ilk yıllarda yatay gelişim gösterdi. Sonrasında gelişen teknoloji, kentlerin dikey olarak da büyümesine imkân tanıdı.

Kentlerdeki Hızlı Büyüme, Yerkürenin Geleceğini Tehdit Etmeye Başladı

Ancak topraklar ve kaynaklar sınırsız değildi ve bu büyümenin, yerkürenin geleceğini tehdit etmesini önlemek gerekiyordu. İşte bu noktada sürdürülebilirlik kavramı gündemimize girdi. Bunda biraz da küresel ısınmanın getirdiği felaket senaryoları etkili oldu.

Öyle ise her kurum, her kent yani aslında herkes; sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde adımlarını atmak zorundaydı. Peki inşaatlarda/mimaride sürdürülebilirlik nasıl geliştirilecekti, bu durum kentleşmeye veplanlamaya nasıl yansıyacaktı? İşte ana konumuz da bu noktada evrildi.

Sıfır Karbona Hizmet Eden Projeler Geliştirilebilir miydi?

İnşaatlar gelişirken emisyonun, yani havaya saldıkları karbonun azaltılması gerekiyordu. Kentler gelişimini sürdürürken trafik nedeniyle artan araçların havayı kirletmesi, kaynakları tüketmesi önlenmeliydi. Bunun için caddeler, araçlar, binalar ortadan mı kalkmalıydı? Yoksa sıfır karbona hizmet eden projeler geliştirilebilir miydi? İşte cevap, hiç beklenmedik bir şekilde Suudi Arabistan’dan geldi.

NEOM Projesi Nedir?

Teknolojik gelişmelerin ve yapay zekâ teknolojisinin bir ürünü olarak tasarlanan NEOM projesi, 24 Ekim 2017 tarihinde Suudi Arabistan’ın 2030 vizyonuyla birlikte ortaya konuldu. Haber kaynakları, Yeni İpek Yolu’nun içinde alternatif bir güzergâh olan projenin başında küresel bir şehir kurmayı hedefleyen Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın bulunduğunu yazıyor.

NEOM Projesi Ne Zaman Bitecek?

Suudi Arabistan’ın Ürdün ve Mısır sınırında Kızıldeniz sahili üzerinde 26.500 km2 alan üzerinde hayata geçirilen NEOM projesinin ilk bölümü, 2025 yılına kadar tamamlanmış olacak. Muhtemel yatırım büyüklüğü 500 milyar dolar olarak anons ediliyor. NEOM için ABD, İsrail ve Suudi Arabistan iş birliğinde finansman sağlandığı görülüyor.

Suudi Arabistan’ın Kızıldeniz şeridi boyunca inşa etmeyi planladığı NEOM projesinin tasarımı, yeryüzünde yaşam doğa ile devam ederken tüm ulaşım, aktarma ve atık sistemlerinin yer altında sürdürülmesine dayanıyor.

NEOM Projesi Amacı

Geleceğin yapay zekâsı üzerine inşa edilen NEOM projesinde esas amaç, “En uzun yolculuğun 20 dakikayı geçmeyeceği bir şehir tasarımı” olarak ifade ediliyor. Gerçekten de “sıfır araç, sıfır cadde, sıfır karbon emisyonu” vizyonuyla ortaya çıkan NEOM; sadece inşaat sektörüne değil, enerji, biyoteknoloji, gıda, mobilite, ileri üretim, teknolojik ve dijital bilimler, turizm, medya ve eğlence olmak üzere 9 özel sektöre birden hizmet edecek gibi görünüyor.

New York’un 33 Katı Büyüklüğünde Yeni Nesil Bir Kent

Tamamlandığında New York’un 33 katı büyüklüğünde bir kent olacak NEOM, tüm ezberleri bozmak üzere yükselmeye başlıyor.

The Line Projesi Başladı mı?

NEOM kent projesinin 3 aşamasından biri olan “The Line Şehri”, 2021 yılında kamuoyuna duyuruldu. Dikey olarak inşa edilirken tamamen yenilenebilir enerjiyle çalışan akıllı çizgisel kent projesi olan The Line“Kendi kendine yetmesi, insanlar için ve ekoloji dostu olması” vizyonuyla 34 km2 alan üzerine planlandı. The Line projesinin genişliğinin 200 metre, uzunluğunun ise 170 km ve yer yer 500 metre yükseklikte olacağı belirtiliyor. Yeni nesil kent, sahil boyunca devam eden ve çöllere erişen 2 tarafı aynalı bir yapıda fütüristik bir mimariyle hayata geçecekmiş gibi görünüyor.

The Line Ne Zaman Bitecek?

The Line’ın 2030 yılına kadar tamamlanması hedeflenen bölümünde toplam 1,5 milyon nüfus barınacak. Tüm kent tamamlandığında ise 9 milyon nüfusa ev sahipliği yapacak.

The Line Projesi Maliyeti

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’a göre, The Line projesinin altyapı maliyeti 100 ila 200 milyar dolar arasında olacak.

The Line Projesi Özellikleri

The Line projesinde geleneksel kentlerin aksine, ulaşım ve altyapı yerine insanların sağlığına ve refahına öncelik verilecek. Projede herhangi bir yol veya otomobil yer almayacak. Bunun yerine bir uçtan diğer uca 20 dakikada ulaşım sağlayan yüksek hızlı bir tren hayata geçirilecek. Ayrıca kent sakinlerinin 5 dakikalık yürüyüşle sosyal donatılara ulaşabilmesi, projenin bir başka dikkat çeken özelliği. Arazinin yüzde 95’inin doğa için korunmasına önem veren The Line projesi, yüzde 100 yenilenebilir enerji ile kendi kaynaklarını sağlayacak.

İşte tüm bu özellikleri nedeniyle, projenin tamamlanıp ortaya çıkması ile dünyada yeni nesil bir kentleşme anlayışı hakim olacak ve yeni nesil bir kentleşme rüzgârı esecek.

kaynak: emsal.com

Posted in BLOG
Write a comment